baran

 سید قطب در کتاب «معالم فی الطریق» جامعه را به جاهلی و اسلامی تقسیم کرده است.[1] از نظر سید قطب هر جامعه‌ای که عبودیت را در بینش اعتقادی، تعبدی و در قانون‎گذاری به خداوند واگذار نکند، جامعه جاهلی است. بر این اساس، تمام جوامع موجود در جهان، جامعه جاهلی هستند. جوامع کمونیستی، بت پرست، یهودی، مسیحی جامعه جاهلی هستند. حتی جوامع اسلامی نیز جامعه جاهلی هستند، زیرا بزرگ‌ترین ویژگی الوهیت را به غیر خدا اختصاص داده‌اند و از حاکمیت غیر خدا اطاعت می‌کنند و نظام، قوانین، ارزش‌ها، موازین، عادات و… تمام اصول زندگانی خود را از حاکمیت غیر خدا می‌گیرند.[2]
سید قطب برای جامعه جاهلی اوصاف دیگری نیز ذکر می‌کند. وی در رابطه با توصیف جامعه جاهلی چنین می‌نویسد: جامعه‌های جاهلی امروز آن‌چنان مسخ شده‌اند، که از حقایق انسانی تهی هستند، بدین جهت روابط نامشروع جنسی و حتی روابط جنسی نامتعارف هم در این جوامع رذیله اخلاقی به‌حساب نمی‌آید و تقریباً مفاهیم اخلاقی تنها در محدوده معاملات اقتصای و گاهی نیز در روابط سیاسی و در حدود مصلحت دولت معنی پیدا می‌کنند. برای مثال رسوایی «کریستن کیلر» و «پروفیمو» وزیر انگلستان در عرف جامعه انگلیس از جنبه جنسی آن، نابه‌هنجار نبود، بلکه از آن جهت نابه‌هنجار و شرم‌آور بود، که کریستین کیلر با یک جاسوس نیروی دریایی روسیه نیز دوست شده بود! و بیم آن می‌رفت، که اسرار دولت از طریق رابطه وزیر با این خانم به‌خطر بیفتد![3]
در جامعه‌های جاهلی نویسندگان و روزنامه‌نگاران و داستان‌پردازان این را صراحتاً به زنان و دوشیزگان می‌گویند که روابط آزاد جنسی رذیله اخلاقی نیست. رذیله‌ی اخلاقی آن است که پسر به دوست دخترش خیانت کند و یا دختر به دوست پسرش خیانت نماید و در عشق او اخلاص نداشته باشد! رذیله اخلاقی این است که شوهر از هوس‌های عاشقانه افتاده باشد و زن او هم‌چنان عفت خود را نگاه دارد!؟ در فرهنگ جامعه جاهلی (غربی) فضیلت اخلاقی آن است که شوهر برای زن خود رفیقی پیدا کند، تا زنش جسم خود را به امانت به او بسپارد! و…[4]
از دیدگاه سید قطب جوامع غربی، نمونه کامل جامعه جاهلی هستند و غرب زدگانی که درصدد غربی کردن جامعه اسلامی هستند، عقب‌افتاده و جاهل هستند.
این‌ها جملات زیبایی از سید قطب، پیرامون جامعه جاهلی است که هیچ‌گاه از یاد نمی‌رود، ولی ای کاش گروه‌های سلفی جهادی نیز این جملات را از کتاب «معالم فی الطریق» یاد می‌گرفتند، و  فقط به تکفیر مسلمانان بسنده نمی‌کردند.
ای کاش به جای این‌که اسلحه خود را به سمت مسلمانان بگیرند، سلاح خود را به سمت صهیونیست جنایتکار که نمونه کامل جامعه جاهلی است، می‌گرفتند!

پی‌نوشت:

[1]. جامعه جاهلی از دیدگاه سید قطب.
[2]. سید قطب، نشانه‌های راه، ترجمه معالم فی الطریق، ترجمه: محمود محمدی، نشراحسان، نسخه دیجیتالی، ص73-76.
[3]. همان، ص93.
[4]. همان، ص94.

نویسنده: مجتبی محیطی

از آنجا که معصومین علیهم السلام دارای علم وسیع الهی هستند و نیز از جهت روحی و معنوی در بالاترین درجات، اینان از هر کسی بهتر می توانند درباره شخصیت های معنوی همچون فاطمه معصومه علیهماالسلام سخن بگویند؛و اگر ایشان از کسی تعریف و تمجید نمایند نشان از شخصیت والای تعریف شونده دارد.

از جمله کسانی که چندین امام معصوم در حول شخصیت‌اش سخن گفته اند حضرت فاطمه معصومه دخت امام موسی بن جعفر علیهم السلام است. امام صادق، امام رضا و امام جواد علیهم السلام در مقام و منزلت ایشان کلمات قابل توجهی دارند. با کمی تأمل در این کلمات نورانی به خوبی می توان به شأن بالای حضرت معصومه علیهاالسلام پی برد.

از زبان مبارک صادق آل رسول
از امام صادق علیه السلام در خصوص حضرت معصومه چندین روایت نقل شده است که شاید به جرأت بتوان گفت از سوی این امام همام درباره غیر ایشان چنین تعابیری گفته نشده است.
الف. وجوب بهشت برای زیارت بانو: «ان لنا حرما و هو بلدة قم و ستدفن فیها إمرأة من اولادی تسمی فاطمة فمن زارها وجبت له الجنة».
برای ما حرمی است و آن شهر قم است و به زودی دفن می شود در آن سرزمین زنی از اولاد من به نام فاطمه ، پس هر کس او را زیارت کند بهشت برای او واجب خواهد شد.
ب. شفاعت همه شیعیان: سید عالم شهید مرحوم قاضی نورالله شوشتری نقل فرموده است که حضرت امام جعفر صادق علیه السلام فرمودند: «آگاه باشید که برای خدا حرمی است و آن مکه است و برای رسول خدا صلی الله علیه و آله حرمی است و آن مدینه است.

بعد فرمود: «تقبض فیها امرأة من ولدی و اسمها فاطمة بنت موسی تدخل بشفاعتها شیعتی الجنة باجمعهم». در سرزمین قم زنی از فرزندان من که نام او فاطمه و دختر موسی بن جعفر است از دنیا خواهد رفت و شیعیان من همگی به برکت شفاعت او داخل بهشت خواهند گردید.
دارا بودن مقام شفاعت نشان از داشتن وجاهت نزد خداوند است؛ زیرا خداوند در قرآن فرموده است شفاعت نمی کند مگر آنکه خدا از او راضی باشد؛ «وَ لا یَشْفَعُونَ‏ إِلاَّ لِمَنِ ارْتَضى‏ وَ هُمْ مِنْ خَشْیَتِهِ مُشْفِقُونَ » (٢٨/انبیاء).
‌پس اگر کسی دارای مقام شفاعت باشد نشان از این دارد که خداوند از اعمال او در دنیا راضی است.
از طرفی منظور امام صادق علیه السلام از اینکه فرموده اند: «فاطمه معصومه تمامی شیعیان من را شفاعت می کند» چیست؟ به نظر می رسد معنایش این باشد که شفاعتی که قرار است خود حضرت آن را اعمال کنند به خاطر مقام ویژه ای که در این دختر می بینند به ایشان محول می کنند. و این چه مقام بالایی است که امام صادق علیه السلام مقام شفاعت خویش در قیامت را به حضرت معصومه علیهاالسلام تفویض کرده اند!
و اینکه تمامی شیعیان را شفاعت می کند نشان از وسعت روحی ایشان است. زیرا هر شفاعت کننده ای نیز به اندازه مقام خویش قادر است دیگران را شفاعت نماید و این وسعت شفاعت از سوی فاطمه معصومه علیهاالسلام نشان از وسعت مقام و منزلت ایشان نزد خداوند دارد.
حضرت معصومه
اگر کسی بگوید: «شاید منظور از شیعیان کسانی اند که در عمل پیرو واقعی امام صادق علیه السلام هستند نه هر کس که ادعای شیعه بودن دارد، که باید به او محب و دوستدار اهل بیت علیهم السلام گفت نه شیعه واقعی»؛ باز با این فرض نیز جلوه ای دیگر از مقام حضرت معصومه علیهاالسلام را نشان می دهد که ایشان دارای مقامی است که شفاعت پیروان واقعی با آن که خود دارای منزلت اند به دست اوست. یعنی آنان نیز اگر جایی از قیامت دچار مشکل شدند حضرت فاطمه معصومه علیهاالسلام به کمک آنان خواهد آمد.
از زبان عالم آل رسول
عن سعد بن سعد، عن ابی الحسن الرضا علیه السلام‏ قال:
« سألته عن زیارة فاطمة بنت موسى علیه السلام قال: من زارها فله الجنة »

حدث علی بن ابراهیم، عن ابیه، عن سعد، عن علی بن موسى الرضا علیهما السلام. قال: «یا سعد عندکم لنا قبر»؛ قلت: جعلت فداک، قبر فاطمة بنت موسى؟ قال: « نعم ! مَن زارَها عارفاً بحقِّها فله الجنة ».
امام رضا علیه السلام خطاب به سعد فرمودند: ای سعد! در نزد شما از ما اهل بیت قبری است.
عرضه داشتم: فدای شما شوم! منظورتان قبر فاطمه دختر موسی است؟
حضرت فرمود: بله؛ هر کس او را زیارت کند در حالی که به حق وی معرفت داشته باشد برای او بهشت است.

جایگاه حضرت معصومه علیهاالسلام تا این حد است که اگر کسی با معرفت به وی او را زیارت کند اهل بهشت است. همانگونه که حضرت علی بن موسی الرضا در زیارتنامه خواهرشان چنین می فرمایند:
« و ان لا تَسلُبنا معرفتکم » .
از خداوند می خواهد که معرفت نسبت به فاطمه معصومه علیهاالسلام را از ایشان نگیرد. یعنی گویا معرفت به ایشان همان معرفت به اهل بیت علیهم السلام است که از شرایط سعادت ابدی است.

از زبان باب المراد
عَنِ ابْنِ الرِّضَا علیه السلام قَالَ: « مَنْ‏ زَارَ قَبْرَ عَمَّتِی‏ بِقُمَّ فَلَهُ الْجَنَّةُ ».
حضرت محمد بن علی الجواد علیهماالسلام درباره زیارت عمه شان فاطمه معصومه علیهاالسلام فرمودند:
هر کس قبر عمه ام را در قم زیارت کند بهشت برای اوست.

تعبیری بلند
در پایان باید گفت جا دارد با چنین تعابیر بلندی نسبت به مقام حضرت معصومه علیهاالسلام که در زیارتنامه ایشان نیز به آن اشاره شده است که « فأن لک عندالله شأن من الشأن »؛ نسبت به کسب معرفت به ایشان عنایت بیشتری شود تا از اثرات معرفت به ایشان برخوردار شویم.

شهادت بانوی جلیل القدر تسلیت باد

پروردگارا  من در صبح همین روزم وتمامی ایامی که درآن زندگانی می کنم با او (امام زمانم) تجدید می کنم عهدخود وعقد بیعت اورا که برگردن من است ، که هرگز ازاین عهد وبیعت برنگردم وتاابد برآن ثابت قدم باشم . (قسمتی از دعای عهد)

(یادت باشد آنان که با خدا پیمان بستند پیمان شکن نیستند )

بارهامیشنویم ومیخوانیم از مدینه فاضله ، آرمان شهروهزاران اندیشه زیبا برای این دنیای نازیبا .

اماشوکت وعظمت ، پیروزی ونصرت ، بی نیازی از تصدق واحسان دیگران تنها بدست آن نور پرفروغ صورت میگیرد با ظهور .

ای صاحب اختیار بودن ؛ کاش درمیان این همه هجمه ووارونگی انسانیت ، آدمی میفهمید که اشرقت الارض بنورربها (زمرآیه 69)

همان امام زمین است که درهنگامه ظهورش مردم ازنور آفتاب ونور ماه بی نیاز میشوند وبه نور امامشان اکتفا میکنند واو دست نوازش برتارک دلخستگان کشیده ودرمان درد دیرین ومرحم زخمهای زمان میگردد.

سحاب سیاه ستم که بر مقیمان زمین سایه افکنده باقدومش فروکش میکند واندوه گران گیتی برباد میرودو جائران سواربرتوسن سلطه ، طعم تلخ شکست را میچشند  وبارانی از رحمت بردشت خشکیده زمین می بارد .

آنگاه ، عندلیب عشق وهمیاری درسراپرده دلهای آدمیان مرده از عطوفت آغاز خواهد شد وصنوبران صفا ، سروهای صمیمیت وسپیدارهای سعادت میان انسانها قدمیکشد ودلهای سیاه حجاب دار، از دانش وحکمت نورانی شده وعطر کرامت برعرصه اهل نیاز گسترده میشود.

ای صاحب زمین! ای کرامت وجود !  ای بهانه ای برای زیبا زیستن ، ای عزیز دل پناه شیعیان ، ای سرپرست خیر خواه مهربان !         چه زیبا دنیایی ست آن سان که از پس پرده غیبت به خواست الهی بیرون آیی ومردمان کهن دیار زمین را عالم وخرسند سازی .

الهم عجل لولیک الفرج .

زیرزمین ودردل خاک آب باشد چه فایده ؟ آ ن آب وقتی سود دارد که بالابیاید وروی سطح زمین جاری شود

انسان هم همینطوراست .

اینکه فقط دلش پاک باشه ودردلش باور واعتقادی وایمانی باشد اما آثار آن پاکی  وایمان در نگاه او دررفتاراو وکردار اونمودی نداشته باشد هیچ ارزشی ندارد از این روست که قرآن میفرماید:

والذین آمنواوعملوا الصالحات اولئک اصحاب الجنة

کسانی که ایمان وباوردردل دارند ولی بسنده مکیکنند وعمل صالح وشایسته انجام میدهند اینان اهل بهشت خواهند بود . (بقره آیه 82)