جامعه شایسته 5
.
جلسه پنجم
✅ سومین مؤلفه اخوت، بحث حلم است.
? حلم یعنی نفس انسان به اطمینان و آرامشی برسد که در برخورد با ناملایمات از غضب باز بماند و خشمگین نشود.
? حلم با کظم_غیظ تفاوت دارد. در کظم_غیظ، شما خشمگین میشوید اما خشمتان را بروز نمیدهید. اما در حلم شما اصلاً غضبناک نمیشوید.
دانشمندان اخلاق در تعریف حلم میگویند: “حلم یعنی، نگهداشتن نفس از ایجاد غضب.”
? امیر المؤمنین(ع) میفرمایند: اگر بردبار نیستی، خودت را شبیه انسانهای بردبار قرار بده. چون کسانی که خودشان را شبیه کسی قرار میدهند، امید است که مانند آنها بشوند.
❇️ برای اینکه شبیه انسانهای حلیم شویم باید سه کار را انجام دهیم.
1️⃣ کظم_غیظ
یعنی اگر غضبناک شدی، غضبت را بروز، نده و از حق و عدالت خارج نشو.
?یکی از مصادیق عدم خروج از حق و عدالت، این است که اگر سرّی را از کسی میدانید، به محض اینکه خشمگین شدی، سرّ او را فاش نکنید.
2️⃣ مداراکردن_با_مردم
مدارا کردن یعنی مهربان بودن و نسبت به آنها رأفت داشتن و در برابرشان تواضع داشتن و شخصیت مردم را محترم شمردن.
? حضرت رسول اکرم(ص) فرمودند: خداوند به من امر کرده است که با مردم مهربان باشم و با آنها مدارا کنم.
? امیرالمؤمنین(ع) فرمودهاند: دلیل عقل، مدارا کردن با مردم است. هر کسی با مردم مدارا نمیکند عاقل نیست.
3️⃣ با مردم به رفق رفتار کردن. رِفق یعنی سخت_نگرفتن_بر_مردم.
?حضرت رسول(ص) میفرمایند: کسی که بهرهای از رفق داشته باشد، خیر دنیا و آخرت را به او دادهاند و کسی که هیچ بهرهای از رفق نبرده باشد هیچ بهرهای از خیر دنیا و آخرت نبرده است.
? رفق، کار سیاستمداران است. زمامدار%AP喆 باید این خصوصیت را داشته باشند.
? حضرت امیر(ع) فرمودند: هر گاه زمامدار شدی، به مردم سخت نگیر.
? حضرت امیر(ع) میفرمایند: رفق با مردم چه سیاست خوبی است … سخت نگرفتن بر مردم، شمشیر مخالفتشان را کُند میکند.
✳️ حلم در قرآن کریم ١١ بار به خداوند استناد داده شده است. إِنَّ اللهَ غَفُورٌ حَليمٌ؛ همانا خداوند بخشنده و حلیم است.
? مرحوم صدوق میفرماید: حلیم بودن خدا در مقابل عصیانگران و کسانی است که نافرمانی میکنند. به آنها مهلت میدهد و بلافاصله غضبش را بروز نمیدهد.
?یکی از اسامی خداوند در دعای شریف جوشن کبیر حلیم است: يَا مَنْ هُوَ بِمَنْ عَصَاهُ حَلِيمٌ؛ ای کسی که نسبت به نافرمانان، بردبار هستی و بلافاصله عقاب نمیکنی.
? حلم، صفت انبیاء است.(سوره توبه آیه ١١٤)
? حلم از صفات بندگان خاص خدا است. (سوره فرقان آیه ۶٣)
✅ حلم در جامعه سه اثر اجتماعی دارد
1️⃣ تبدیل_دشمنی_به_دوستی.
2️⃣ تألیف_قلوب. انسانها را به هم نزدیکتر میکند.
3️⃣ پیروزی_بر_دشمن.
? حضرت امیر(ع) فرمودند: کسی که نسبت به دشمنش بردباری کند بر او پیروز خواهد شد.
_______
حجةالاسلام والمسلمین علوی_تهرانی