دشمن رابیشتر بشناسیم
…پرونده ابلیس وخدانشان میدهد که ابلیس به خداتذکردادکه انسان خلق شده ات درزمین چها که نمیکند وچون خدا دراراده خودش بدعت قرارداده است وجانشین کرده انسان را درزمین (خلیفه الله) خدا خودش میگوید : ای پیامبر همانطور که توعاشق منی ومرید من , من مرید علی هستم این همان بدعت خداست …وقتی خدابرای خودش درزمین جانشین انتخاب کردکه حکمت خدابوده وراز عشق و تاقبل ازآن خلاقیت خدابوده وعلم وقدرت او ووقتی عشق رابه فعل درآورد باخلقت انسان, ابلیس ملک مقرب خدا قیاس میکند وبابیان اینکه من آتشم ,نورم ,واوگل بدبو دلسوزی نموده وبالجبازی گذشته انسان را که میمون خون خواربدون روح(حیات جسمی)ازقبل درزمین داشته است رابرای خدارومیکنددرحالیکه خدا به ابلیس میگوید حال رابچسب وجروبحث نکن ,سجده کن تا لعنت نشوی از درگاه من, اما ابلیس عاشق میگوید من بیایم توراول کنم مخلوق تورا بپرستم . مهمترین ویژگی ابلیس به اسم توحید وبه اسم خدا دارد باخدامیجنگد هرچند که خدابه ابلیس میگوید رانده میشوی ومیروی جهنم امااومیپذیرد چراکه عاشق حاضر است برود اما غیر خداراسجده نکند .لذا ابلیس به خدامیگوید تومراگول زدی وباعث شدی دورازتوشوم پس من نیز فرزندان آدم را امتحان میکنم که تورا میپرستند یا نه ؟که خدا قبول کرد .پس ابلیس رسول خداست تا اخلاص رابسنجد. شیطان برامرخدا به هر انسان کذاب و تهمت زن نزدیک میشود تا رسوایش کند ودرخدمت امر خداست تا کنه انسانهای بی اخلاص را مشخص نماید ….(سخنرانی آقای اکبر تهرانی درمورد شیطان 1394)
اکنون ببینیم قرآن و روایات در مورد شیطان چه دیدگاهی دارد :
در سوره نور آیه 21 خداوند متعال می فرماید :« یا أیها الذین آمنوا لا تتّبعوا خطوات الشیطان و من یتبع خطوات الشیطان فإنه یأمر بالفحشاء و المنکر و لولا فضل الله علیکم و رحمته ما زکا منکم من أحد ابدا ولکن الله یزکی من یشاء والله سمیع علیم »همچنین در سوره یاسین آیه 60 می فرماید :« ألم أعهد إلیکم یا بنی آدم أن لا تعبدوا الشیطان إنه لکم عدو مبین »و در سوره بقره در آیه 267 خداوند متعال می فرماید :« الشیطان یعدکم الفقر و یأمرکم بالفحشاء و …. » و در سوره مائده آیه 91 می فرماید :« إنّما یرید الشیطان أن یوقع بینکم العداوه و البغضاء فی الخمر و المیسر و یصدّکم عن ذکر الله و عن الصلاه فهل انتم منتهون »و در سوره اعراف آیه 27 می فرماید :« یا بنی آدم لا یفتننکم الشیطان کما أخرج ابویکم من الجنه ینزع عنهما لباسهما لیریهما سوءاتهما إنه یراکم هو و قبیله من حیث لا ترونهم إنا جعلنا الشیاطین أولیاء للذین لایومنون
وآیاتی همچون آیه 63 سوره نحل و آیه 24 سوره نمل و آیه 29 سوره فرقان و آیه 59 سوره کهف و آیه 44 سوره مریم و آیه 36 سوره فصلت و بسیاری دیگر ازاین آیات نشانگرچهره خبیث شیطان است .ویا در حدیثی که از رسول اکرم صلی الله علیه وآله وسلم نقل شده : يَا أَيُّهَا النَّاسُ إِنَّمَا هُوَ اللَّهُ وَ الشَّيْطَانُ وَ الْحَقُّ وَ الْبَاطِلُ وَ الْهُدَى وَ الضَّلَالَةُ وَ الرُّشْدُ وَ الْغَيُّ وَ الْعَاجِلَةُ وَ الْآجِلَةُ وَ الْعَاقِبَةُ وَ الْحَسَنَاتُ وَ السَّيِّئَاتُ فَمَا كَانَ مِنْ حَسَنَاتٍ فَلِلَّهِ وَ مَا كَانَ مِنْ سَيِّئَاتٍ فَلِلشَّيْطَانِ لَعَنَهُ اللَّهُ. اى مردم! جز اين نيست كه خداست و شيطان، حق است و باطل، هدايت است و ضلالت، رشد است و گمراهى، دنياست و آخرت، خوبى هاست و بدى ها. هر چه خوبى است از آنِ خداست و هر چه بدى است از آنِ شيطان ملعون است. كافى (ط-الاسلامیه) ج 2، ص 16، ح 2
سوال ما از طرفداران شیطان :
آیا نمی بینید که خداوند متعال در جای جای قرآن، شیطان را دشمنی آشکار بیان می کند؟آیا نمی بینید که پیامبران و امامان معصومین تمام عمر خود را به مبارزه با شیطان و شیطانیان پرداخته اند و کشته همین راه شده اند؟اگرآفرینش شیطان را امتحان انسانها برای سنجش اخلاص میدانیدوماموریت اوازجانب خداست؟ پس با این آیات الهی که نشان میدهد شیطان تکبرورزید ورانده درگاه خداوندمتعال است و لعنت شده او که با حسادت وکینه سعی خودرامیکندتا انسان رااغوا وجهنمی نماید (چنانچه امام صادق علیه السلام فرمودند:يَقُولُ إِبْلِيسُ لِجُنُودِهِ أَلْقُوا بَيْنَهُمُ الْحَسَدَ وَ الْبَغْيَ فَإِنَّهُمَا يَعْدِلَانِ عِنْدَ اللَّهِ الشِّرْكَ كافى (ط-الاسلامیه) ج2، ص327، ح2 )آن هم به اختیارخود نه امرپروردگار , براساس چه ملاکی بیان میشود ؟چه پاسخی میدهید ؟
درمقام پاسخ از آيات متعدد قرآن استفاده نموده وبه طرفداران شیطان میگوییم كه
ماده اوليه شيطان “آتش” بوده است; مثلا، در آيه اى مى فرمايد: “و اذقلنا للملائكة اسجدوا لادم فسجدوا الاّ ابليس كانَ من الجنّ ففسق عن امر ربّه.” كهف:5 چنان كه ملاحظه مى شود، اين آيه شريفه، ابليس را از جن مى داند. ابليس اسم خاص همان شيطانى است كه اغواگر حضرت آدم بود و خداى تعالى در قرآن گاهى با عنوان “ابليس” و گاهى با عنوان “شيطان” از او تعبير مى كند.
از سوى ديگر، آياتى خلقت جن را از آتش مى داند: “والجانَّ خلقناه من نار السّموم” حجر:27; “و خلق الجانّ من مارج من نار” الرحمن: 15 خود شيطان هم خلقت خود را از آتش مى داند، آن جا كه خداوند از او سؤال مى كند: چه چيزى مانع سجده كردن تو بر آدم شد، گفت: “انا خيرٌ منه خلقتنى من نار و خلقته من طين.” ص: 76در جاى ديگر، مى گويد: “ءَاسجدُ لمن خلقت طيناً” اسراء:61 اما اين كه منظور از “آتش” همين آتش معمولى است يا آتش ديگرى شبيه اين، از قرآن چيزى به دست نمى آيد. ممكن است گفته شود: اصل معناى جنّ ستر و پوشش است و از اين رو، به جنين هم “جنين” گفته مى شود; چرا كه در پوشش رحم مادر قرار دارد و مستور است. جنيان را هم به دليل مستوربودنش “جن ” میگویند.
به بهشت و باغ نيز “جنّت” گويند; چون تحت پوشش شاخه هاى درختان است. بر ديوانگى هم به دليل مستوربودن عقل و شكوفا نبودن آن “جنون” اطلاق مى شودپس با توجه به آنچه گفته شد، مى توان گفت: ملائكه هم جن هستند; زيرا مستور از چشمان هستند و به صرف اين كه قرآن مى فرمايد: كان من الجنّ ففسق عن امرِ ربّه كهف: 50 نمى توان به وسيله آن اثبات كرد كه ابليس از فرشتگان نبوده; چرا كه ممكن است به دليل مستور بودن فرشتگان، بر ابليس هم، كه از آن ها بوده جن اطلاق شده باشد اما چنين برداشتى خلاف ظاهر آيه شريفه است. علاوه بر آن، در هيچ آيه اى واژه “جن” بر ملائكه اطلاق نشده است، بلكه جن در قرآن نام طايفه اى از موجودات مكلّف است كه معمولا در برابر “انس” قرار گرفته; مانند: يا معشر الجنِّ و الانس الَم يأتِكم رسلٌ منكم يقصّون عليكم آياتى و ينذرونكم لقاءَ يومكم هذا انعام:130 و ما خلقتُ الجنَّ و الانس الاّ ليعبدون ذاريات: 56 چنانچه امام صادق(عليه السلام)فرمودند: “انّ الله عزوجل خلق الملائكة من نور و خلق الجانّ من النار.” محمدباقر مجلسى، بحارالانوار، ج 61، ص 306)
امام على(عليه السلام): “.. و جعل في كل سماء ساكنا من الملائكةِ خلقهم معصومين من نور من بحور عذبة و هو بحرالرحمةِ و جعل طعامهم التسبيح و التهليل و التقديس"… (پيشين، ج 57، ص 92) بنا به قول بعضى از مفسّران، گاهى هم “جن” در برابر فرشتگان قرار گرفته است; مانند: “و يومَ نحشرهم جميعاً ثم نقولُ للملائكةِ هؤلاءِ ايّاكم كانوا يعبدون قالوا سبحانك انت وليُّنا من دونهم بل كانوا يعبدون الجنِّ.” سبا: 41
از آنچه گفته شد، جواب اين سخن هم كه “شيطان نخست فرشته بود، ولى پس از امتناع از سجده بر آدم و تمرّدازامرالهى ازدرگاه احديت رانده شد و به اضلال و اغواى خلق پرداخت نيز روشن مى گردد ممكن است توهّم شود كه ابليس نيز فرشته اى از فرشتگان الهى بوده;
زيرا در بعضى از آيات مربوط به سجده فرشتگان بر آدم(عليه السلام) و امتناع ابليس از سجده بر آن حضرت، فرشتگان مستثنى منه و ابليس مستثنى قرار گرفته است. علاوه بر اين، ابليس هم نگفت من از فرشتگان نيستم تا سجده كنم وآنگهى، امام على(عليه السلام)مى فرمايد: ما كان اللّه سبحانه ليدخل الجنة بشراً بامر اخرج به منها ملكاً جواب اين توّهم:
اولا، قرآن تصريح دارد كه ابليس از جن است درآن جا كه مى فرمايد: “كان من الجنّ ففسق عن امر ربّه” كهف: 50
ثانياً، از آن جا كه ابليس مدت طولانى در بين فرشتگان بود، در زمره آن ها درآمده بود، و اين كه قرآن مى فرمايد: “و اذقلنا للملائكةِ اسجدوا لآدم فسجدوا الاّ ابليس” مى تواندازهمين مقوله باشد
ثالثاً،آفرينش شيطان ازآتش است، اماخلقت فرشتگان از نور
رابعاً، قرآن تصريح دارد به اين كه فرشتگان نافرمانى خدا نمى كنند:"لايعصون اللّه ماامرهم” تحريم: 6 “لا يسبقونه بالقول و هم بامره يعملون” (انبياء:26). اما با وجود اين، به تصريح قرآن، شيطان از فرمان خدا سرپيچى كرد: “ابى واستبكر و كان من الكافرين” (بقره: 34); “كان من الجنّ ففسق عن امر ربّه” (كهف: 50); “فسجدوا الاّ ابليس ابى” (طه: 116); “الاّ ابليس ابى ان يكون مع الساجدين” حجر: 30 “الاّ ابليس استكبرو كان من الكافرين”(ص:74); “انّ الشيطان كان للرّحمن عصّياً.” مريم: 44
خامساً، قرآن شيطان را داراى ذريّه مى داند، آن جا كه مى فرمايد: “واذ قلنا للملائكة اسجدوا لآدم فسجدوا الاّ ابليس كان من الجن ففسق عن امر ربّه افتتخذونه و ذرّيّته اولياء من دوني و هم لكم عدوٌ بئس للظالمين بدلا.” (كهف: 50) اما چنين چيزى براى فرشتگان ثابت نشده است. سادساً، قرآن مى فرمايد: ملائكه براى كسانى كه در زمين هستند از درگاه الهى طلب مغفرت و بخشش مى كنند: “و الملائكةُ يسبّحون بحمد ربّهم و يستغفرون لمن فى الارض و بالاسحار هم يستغفرون” (ذاريات: 18) و در جاى ديگر مى فرمايد: “الذين يحملون العرش و من حوله يُسبّحون بحمد ربّهم و يؤمنون به و يستغفرون للّذين آمنوا ربّنا وسعت كلّ شىء و علماً فاغفر للّذين تابوا واتّبعوا سبيلك وقهم عذاب الجحيم.” (غافر: 7) ولى در آيات متعددى، شيطان را دشمن آشكار انسان مى داند و انسان را از پى روى او برحذر مى دارد: “و انّ الشيطان للانسان عدوٌ مبينٌ” (يوسف: 5) افتتخذونه و ذرّيّته اولياء من دوني و هم لكم عدّوٌ.” كهف: 50 اما اینکه فلسفه آفرینش شیطان چیست وچرا خداوند شيطان را آفريد تا هم آدم(عليه السلام) و هم فرزندان او را فريب داده، اغوا كند؟ اگر خلق نمى كرد، مسلّماً هيچ يك از بندگان او معصيت و نافرمانى نمى كردند و به طور كلى، آدميان از شرّ او در امان بودند. پس چرا او را خلق كرد؟ ادامه دارد