مردم درجامعه شایسته
.
?
جلسه اول
❇️ بر اساس اجتماعی بودن انسان، زندگیِ در کنار سایر هم‌نوعانش را انتخاب کرده است. این زندگی انسان در کنار هم‌نوعان، جامعه را تشکیل می‌دهد.
هدف از تشکیل جامعه، تأمین منافع مادی و معنوی انسان است. جامعه‌ای که بتواند این منافع را تأمین کند، جامعه شایسته است.
?جامعه شایسته، آن جامعه‌ای است که شش خصوصیت در آن وجود داشته باشد.
1️⃣ امنیت روانی
2️⃣ امنیت جانی
3️⃣ امنیت آبرویی
4️⃣ امنیت مالی
5️⃣ امنیت اجتماعی
6️⃣ امنیت معنوی
این شش نوع امنیتی که گفتیم باید در جامعه باشد تا جامعه، شایسته شود.
✅ اگر جامعه بخواهد شایسته شود، باید ارتباط صحیحی بین افراد برقرار شود.
⭕️ ارتباط صحیح چگونه است؟
ارتباط صحیح باید بر مبنای اصولی اتفاق بیفتد. مبنای اصولی باید منجر به دو چیز شود:
۱. پایداری در ارتباط.
۲. سالم بودن ارتباط. یعنی ارزش‌دار بودن.
? گاهی اوقات مبنای ارتباط در یک جامعه، ترس است. آدم‌ها به خاطر ترس در کنار یکدیگر قرار می‌گیرند. این ارتباط نه پایدار است و نه سالم. چون اگر منشأ ترس از بین برود ارتباطی تحقق پیدا نخواهد کرد. چون در امان خواهیم بود. سالم و ارزشی هم نیست؛ چون غالباً منشأ زور و قلدری و باج‌‌گیری می‌شود. می‌گوید اگر می‌خواهی امنیت تو را فراهم کنم به حساب من پول بریز.
? گاهی اوقات مبنای ارتباط، طمع است. در کنار دیگری، به طمعی ایستاده‌ایم. این ارتباط نه سالم است و نا پایدار. چون تا زمانی ادامه دارد که یکی از طرفین پول داشته باشد. در این رابطه ناپایدار، روابط ناسالم هم وجود دارد. شما باید تملق بگویید تا از منافع مال طرف مقابل استفاده کنید. یعنی به جای اینکه تواضع در جامعه حاکم باشد، تکبر در جامعه حاکم خواهد بود.
✳️ قرآن کریم، از مبنای این ارتباط، در سوره مبارکه حجرات آیه ۱۰ تعبیر به اصل_اخوت می‌کند.
قرآن می‌فرماید: مبنای ارتباط در جامعه، برادری دینی است. این مبنا است که می‌تواند پایدار و سالم و ارزشی باشد.
? لازمه رسیدن به اصل اخوت، دو چیز است:
1️⃣ مردم وظیفه خودشان را بدانند.
2️⃣ خودشان را به رعایت آن وظیفه، مقید کنند.
? در شرع مقدس، بیان مبارک حضرات و رهبران آسمانی دین ما این است که می‌گویند ما نسبت به جامعه تکلیف داریم و این تکلیف ما نسبت به جامعه، حق جامعه است.
? امام صادق(ع) می‌فرماید: خداوند با چیزی برتر از ادای حق مؤمن پرستیده نشده است.
با این گفتار رهبران آسمانی، نباید از خودمان سؤال کنیم که این حق و حقوق چیست که به بهترین شکل، خدا را بپرستیم؟
? از حضرت موسی ابن جعفر(ع) نقل شده است که به خانه خدا نگاه کردند و فرمودند: چه بزرگ است حق تو ای کعبه ولی به خدا قسم حق مؤمن از تو بالاتر است.
کعبه‌ای که سید الشهداء(ع) آن را ترک کرد که خون مبارکش در آنجا ریخته نشود چون کعبه حرمت دارد. حرمت حقوق اهل ایمان بیشتر از کعبه است و چون شناخته‌شده نیست و نمی‌دانیم، جامعه به اینجا کشیده شده است.
? امیر المؤمنین(ع) می‌فرماید: برآوردن حقوق برادران دینی(بر مبنای اصل اخوت)، شریف‌ترین عمل از اعمال اهل تقوا است که باعث جلب مودّت ملائکه مقرب می‌شود.
جبرئیل امین عاشق آن شخص می‌شود که حق و حقوق برادر ایمانی را رعایت کرده است.
ادای حق برادر ایمانی، یکی از بزرگ‌ترین واجب الهی
? امام معصوم (ع) می‌فرماید: بدانید که مهم‌ترین واجب بعد از ولایت ما و برائت از دشمنان ما، به کار بردن تقیه برای خود و برادران و اعتقاداتتان است (اگر در شرایط تقیه بودید) و رعایت کردن حقوق دیگران است.
? حضرت زین العابدین (ع) فرموده است: خداوند هر گناهی را از اهل ایمان می‌بخشد و در آخرت پاک می‌کند مگر دو گناه را؛ یکی تقیه نکردن در جایگاهی که باید تقیه کرد (اگر کسی کشته شود قتل نفس است). دیگر اینکه ضایع کردن حقوق برادران دینی.
⭕️ در یک حدیث شدید اللحن از ساحت مقدس نبوی آمده است که برادران مسلمان بر یکدیگر سی حق دارند که یا باید آن سی حق را ادا کنند و یا باید حلالیت بطلبند.
بیان مبارک پیامبر(ص) در آخر روایت این است که اگر کسی این کار را نکند در قیامت علیه او محاکمه می‌شود.
___________
حجةالاسلام والمسلمین علوی_تهرانی
